Dlaczego jakość BIM jest ważna?
Wyobraźmy sobie, że wykonawca na placu budowy zauważa, że brakuje konkretnego otworu w prefabrykowanej ścianie betonowej lub znajduje się on w niewłaściwym miejscu. Wykonawca zastanawia się, jak mogło do tego dojść, skoro projektanci używają BIM, który powinien eliminować takie błędy. Rozwiązaniem tego problemu [KJ1] jest sprowadzenie diamentowego frezu i wycięcie nowego otworu, mając nadzieję, że podczas tego procesu nie zostaną uszkodzone pręty zbrojeniowe, co w takiej sytuacji może być już niemożliwe.
To tylko jeden z przykładów ukazujących konieczność posiadania wysokiej jakości BIM. Gdyby modele stworzone przez architekta oraz specjalistów od konstrukcji i instalacji MEP były odpowiednio nadzorowane, takie problemy nie wystąpiłyby.
Dlaczego jakość BIM jest ważna?
Zarządzanie informacjami na podstawie modelu w projektowaniu budowlanym jest głównym nurtem w krajach uprzemysłowionych. Narodowe badanie BIM z 2020 r. w Wielkiej Brytanii wykazało, że 73% ankietowanych firm korzystało z BIM, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu z 13% w 2011 roku. Firmy twierdzą, że BIM umożliwia im lepsze zarządzanie projektami i poprawę produktywności.
Kolejnym kluczowym czynnikiem jest klient, który domaga się stosowania BIM. W budownictwie różne zainteresowane strony muszą współpracować, ponieważ każde odchylenie od wymaganej jakości danych BIM ma efekt domina w całym łańcuchu wartości. Niska jakość danych skutkuje na przykład nakładaniem się elementów w modelu, co prowadzi do przekłamanych wyników w przedmiarach robót budowlanych. Projektanci nie mogą też skutecznie korzystać z automatycznych narzędzi do sprawdzania modeli, ponieważ zawiera on [KJ2] błędy. Ponadto często informacje o obiekcie w modelu nie są zgodne z uzgodnionymi wytycznymi, co prowadzi do ręcznej pracy lub przebudowy przez odbiorcę. I wreszcie, nieskoordynowane modele powodują kolizje podczas instalacji MEP na placu budowy.
Kluczową zaletą BIM jest to, że informacje są dostępne przez cały okres użytkowania obiektu.
Czym jest jakość BIM?
Jakość BIM polega zasadniczo na zapewnieniu zgodności ze specyfikacjami. Krytycznym aspektem jest przeznaczenie modelu. Przykładowo, koncepcyjny model architektoniczny nie może być wykorzystywany do uzyskiwania pozwoleń na budowę. Twierdzenie, że “BIM jest bezużyteczny” zazwyczaj wynika z próby wykorzystania modelu do celu innego niż ten, do którego został pierwotnie przeznaczony.
Zgodność z zasadami i przepisami oraz przepisami budowlanymi to kolejny wymiar jakości. Oczywiście muszą one być w porządku, niezależnie od technologii projektowania. Kolejną kwestią jest konstruowalność projektów. W idealnej sytuacji model projektowy jest cyfrowym bliźniakiem rzeczywistej instalacji.
Co stoi na drodze do osiągnięcia jakości BIM?
Dzisiejsze narzędzia do modelowania i sprawdzania umożliwiają tworzenie wysokiej jakości modeli BIM. Kilku klientów i wykonawców stwierdziło jednak, że modele, które zazwyczaj otrzymują, nie są na najwyższym poziomie, ponieważ informacje w nich zawarte nie są zgodne ze standardami i wytycznymi.
Ostateczna odpowiedzialność za jakość BIM spoczywa oczywiście na twórcach modeli, głównie projektantach. Problem polega na tym, że umowy projektowe nie określają poziomu BIM wymaganego przez klienta. Co więcej, Ci, którzy kupują usługi, nie są ekspertami w kwestiach jakości BIM i nie przeznaczają środków na bardziej szczegółowe prace projektowe. Dla wielu z nich model, który wygląda wizualnie dobrze, jest wystarczający.
Klienci zlecają zarządzanie modelami i śledzenie problemów koordynatorom BIM, którzy łączą i sprawdzają modele, ale nie znają wszystkich potrzeb i wymagań dotyczących danych. Niektórzy klienci twierdzą, że zapotrzebowanie na koordynatorów BIM świadczy o niepowodzeniu branży budowlanej w zarządzaniu jakością.
Jak zbudować model?
Wiele problemów związanych z jakością BIM wynika z niejasnych celów i wymagań. Klient musi jasno określić i udokumentować swoje potrzeby i wymagania dotyczące danych. Podobnie, projektanci, konsultanci, wykonawcy i inni interesariusze powinni uzgodnić konkretne wymagania informacyjne i standardy dla BIM. Ogólne warunki są dobrym punktem wyjścia, ale zazwyczaj wymagają dodatkowych specyfikacji, aby dane były użyteczne.
Innym istotnym aspektem, który należy uzgodnić, jest zamierzone wykorzystanie modeli i poziom szczegółowości na każdym etapie projektu.
Trzecim krytycznym czynnikiem jest zarządzanie i koordynacja jakości modelu podczas procesu projektowania. Każdy projektant powinien rozumieć swoją rolę w całości i brać pod uwagę potrzeby innych w sieci wartości. Powinni oni wbudować zarządzanie jakością w swoje przepływy pracy, aby uniknąć setek, a nawet tysięcy kolizji, które stają się widoczne w modelach centralnych.
Czy jakość BIM może stać się przewagą konkurencyjną?
W badaniu KPMG 2021 Global Construction Survey uczestnicy zostali zapytani, jakie technologie mają największy potencjał, aby zapewnić największy ogólny zwrot z inwestycji. Trzy najważniejsze odpowiedzi to zintegrowane systemy zarządzania informacjami produkcyjnymi, BIM oraz zaawansowane dane i analizy.
W tej samej ankiecie wykonawcy i właściciele zgłosili, że technologia jest drugą najważniejszą zdolnością do radzenia sobie z zakłóceniami. Obecne czasy wzrostu kosztów, niepewności co do dostępności materiałów i niedoborów personelu podkreślają potrzebę dobrze zarządzanych informacji i usystematyzowanych procesów.
Najważniejszą umiejętnością wymienioną w ankiecie KPMG było przywództwo firmy, a mianowicie decydenci, którzy definiują strategię biznesową i technologiczną.
Ponieważ BIM jest niezbędną technologią budowlaną, liderzy powinni zacząć myśleć o niej strategicznie. Jest to kluczowy element układanki automatyzacji procesów i może zapewnić przewagę konkurencyjną w zakresie produktywności, zrównoważonego rozwoju i usług cyklu życia. Dążenie klientów do cyfrowych bliźniaków i osiągania celów emisyjnych powinno również napędzać cyfrowe budownictwo. Jakość informacji BIM jest warunkiem wstępnym dla tych aspiracji. W tym miejscu ważne staje się zapewnienie “łatwych wygranych” dla wszystkich projektantów. Aby projektant i szerszy zespół mogli przyjąć jakość BIM, pierwszy etap – pierwotny projekt – powinien mieć jakość BIM wbudowaną w proces. Obecnie grupa Nemetschek oferuje namacalne rozwiązanie w tym zakresie – Solibri Inside w ramach Allplan.